2019

rozdział w monografii naukowej

polski

PL Poruszana w tym zagadnieniu problematyka nie jest dostatecznie zbadana a poza tym jest dość trudna do opisania, z uwagi na trwający proces legislacyjny, dotyczący realizacji zadań obronnych. Poza tym treść tych zadań ma charakter niejawny i nie może być podana do publicznej wiadomości. Jednak posługując się istniejącymi już aktami prawnymi, jak również opierając się na projektach przepisów dotyczących tej tematyki oraz na doświadczeniach praktycznych, w niniejszym zagadnieniu zaprezentowane będą wnioski z analizy możliwości realizacji tych zadań przez samorządy terytorialne. Samorządy terytorialne będą realizowały zadania obronne w ramach systemu obronnego państwa, współtworząc podsystem niemilitarny (jego przestarzała nazwa, to "ogniwa pozamilitarne") oraz podsystem kierowania dla własnych organów władzy ogólnej (wójta gminy, burmistrza, starosty, marszałka), pod zwierzchnictwem wojewody (reprezentanta administracji rządowej), który kieruje realizacją zadań obronnych, w tym obrony cywilnej na terenie województwa oraz koordynuje i kontroluje działalność organów władzy publicznej oraz innych jednostek działających na terenie województwa, jak również może nakładać na samorządy zadania oraz nakazywać dokonywanie określonych wydatków. Odpowiadając na pytanie o ustawowe zasady organizacji wykonywania zadań obronnych należy mieć na uwadze, że reforma administracji publicznej doprowadziła do powstania trójszczeblowego podziału samorządu terytorialnego. Wobec powyższego możliwości realizacji zadań obronnych przez wspólnoty terytorialne należy rozpatrywać z uwzględnieniem szczebla lokalnego tj. gminy i powiatu oraz szczebla regionalnego, który dotyczy samorządu województwa. Jednakże na podkreślenie zasługuje fakt, że ustawy ustrojowe oraz obowiązujące przepisy w zakresie obronności nie ustanawiają jednoznacznie ustawowych zależności i relacji, pomiędzy np. samorządem województwa a powiatem, czy też samorządem powiatowym a gminą, przyznając kierowanie zadaniami obronnymi tylko wojewodzie (art. 18 ust. 4 ustawy o powszechnym obowiązku obrony). Od powyższej zasady istnieje wyjątek polegający na przyznaniu (w drodze rozporządzenia) uprawnień organom samorządu w zakresie planowania, zarządzania i prowadzenia kontroli realizacji zadań obronnych, odpowiednio do zakresu właściwości miejscowej i rzeczowej: wójtowi w stosunku do jednostek organizacyjnych funkcjonujących w gminie, staroście w stosunku do gmin i jednostek organizacyjnych powiatu oraz powiatowych służb inspekcji i straży, marszałkowi województwa - w stosunku do jednostek organizacyjnych samorządu województwa, z wykluczeniem szczebla lokalnego samorządu terytorialnego

99 - 125

Zadania obronne samorządu terytorialnego

Akademia Sztuki Wojennej

20

20