PL Techniczne i prawne problemy z dronami kosmicznymi

2023

Zeszyty Naukowe SGSP

Rocznik: 2023 | Tom: T. 85

artykuł naukowy

angielski

EN The article presents several legal and technical challenges related to space drones. This topic is ground-breaking, as space law (without a definition of space object or space drone) is attempting to keep up with the evolving space technology. The design and construction of space drones may be used to study Mars, Venus and other celestial bodies. These first two planets were studied well in the 20th century; for example, the atmosphere of Venus was explored by two balloons. A few years ago, the concept of using UAVs in space missions appeared. On April 19, 2022, a successful experiment was carried out with the first small Mars space drone Ingenuity; it took ten photos (of the crashed lander), which were sent to the Perseverance rover, and through it to the Earth. Larger space drones are currently being developed; one of the projects concerns a platform for launching spacecraft from a height of 18 km above the Earth, and another assumes the use of nuclear propulsion in space drones. However, it appears that the law is unable to keep up with evolving space technology. Plans for the use of space drones may face many difficulties due to the imprecision or loopholes of international space law and the need to rely on soft law, i.e. regulations and recommendations whose adoption depends on the goodwill of states. Besides, using analogy to unmanned aerial vehicle regulation (EU, ICAO) may not prove to be always possible. What is more, there is a scarcity of literature and lack of legislation on space drones, which is a challenge for international lawyers. Aviation law and aviation organizations taking care of UAVs are good examples to be followed by space legislators.

PL W artykule przedstawiono przykłady wyzwań prawnych i technicznych związanych z dronami kosmicznymi. Temat ten jest pionierski, ponieważ prawo kosmiczne (bez definicji obiektu kosmicznego lub drona kosmicznego) stara się podążać za rozwijającą się technologią kosmiczną. Drony kosmiczne mogą być użyte do badań Marsa, Wenus i innych ciał niebieskich. Te dwie pierwsze planety były badane jeszcze w XX w.; tak np. atmosferę Wenus zbadały dwa balony. Przed kilku laty pojawiła się koncepcja zastosowania w misjach kosmicznych bezzałogowych statków powietrznych. 19 kwietnia 2022 r. udało się przeprowadzić udany eksperyment z pierwszym niewielkim kosmicznym dronem marsjańskim Ingenuity; wykonał on dziesięć zdjęć (rozbitego lądownika), które zostały przesłane na pokład łazika Perseverance, a przez niego na Ziemię. Obecnie trwają prace nad większymi dronami kosmicznymi; jeden z projektów dotyczy platformy do wystrzeliwania statków kosmicznych z wysokości 18 km nad Ziemią, inny dotyczy użycia napędu atomowego w dronach kosmicznych. Wygląda jednak na to, iż prawo nie nadąża za rosnącą technologią kosmiczną. Plany zastosowania dronów kosmicznych mogą napotkać wiele trudności z racji nieprecyzyjności i luk międzynarodowego prawa kosmicznego oraz konieczności oparcia się na prawie miękkim, czyli przepisach i zaleceniach, których przyjęcie zależy od dobrej woli państw. Poza tym stosowanie analogii do przepisów dotyczących bezzałogowych statków powietrznych (UE, ICAO) może nie zawsze być możliwe. Ponadto obecnie nie ma literatury ani przepisów dotyczących dronów kosmicznych, co jest wyzwaniem dla międzynarodowych prawników. Prawo lotnicze i organizacje lotnicze zajmujące się bezzałogowymi statkami powietrznymi to dobre przykłady do naśladowania przez legislatorów kosmicznych.

15.03.2023

233 - 249

10.5604/01.3001.0016.3294

https://zeszytynaukowe-sgsp.pl/resources/html/article/details?id=236547

Bibliografia na stronach 247-249.

CC BY (uznanie autorstwa)

otwarte czasopismo

ostateczna wersja opublikowana

15.03.2023

w momencie opublikowania

100