Norweski system bezpieczeństwa cywilnego a uwarunkowania zagrożeń kryzysowych i wojennych kraju
[ 1 ] Wydział Zarządzania i Dowodzenia, Akademia Sztuki Wojennej | [ P ] employee
EN Norway civil security system in the face of potential crisis and war threats
2017
scientific article
polish
- Bezpieczeństwo publiczne
- Zarządzanie kryzysowe
- Norwegia
PL Zakończenie II wojny światowej – największego konfliktu zbrojnego w historii świata, było początkiem do redefinicji polityki zagranicznej wielu krajów. Pomimo kresu wojny sytuacja na arenie międzynarodowej była dalej bardzo napięta a szanse wybuchu kolejnego konfliktu militarnego pomiędzy przeciwstawnymi blokami państw zwycięskich reprezentowanymi przez Stany Zjednoczone Ameryki oraz Związkiem Socjalistycznych Republik Radzieckich oceniane były na bardzo duże. Jednym z państw, które po doświadczeniach II wojny światowej całkowicie zmieniło podejście do dotychczasowej działalności w polityce zagranicznej, była Norwegia. Kraj ten, podobnie jak Szwecja i Szwajcaria, ogłosił neutralność w konflikcie zbrojnym, która pogwałcona został w 1940 r. przez III Rzeszę. Do momentu zakończenia wojny terytorium państwa pozostało pod okupacją niemiecką, a konkluzje wyciągnięte z powyższej sytuacji wpłynęły na odejście od nieskutecznej polityki neutralności. Skutkiem modyfikacji doktryny bezpieczeństwa kraju po wojnie stało się przyłączenie do Paktu Północnoatlantyckiego, którego Norwegia stała się współzałożycielem. Różne wnioski wysunięte po zakończonym konflikcie oraz odmienne kierunki polityki zagranicznej obrane przez kraje skandynawskie nie wpłynęły jednak na współpracę w ramach państw nordyckich. Szwedzkie doświadczenia w dziedzinie ochrony ludności, a także wysoko oceniana w środowisku eksperckim skuteczność systemu bezpieczeństwa cywilnego opracowanego i wdrożonego w Szwecji, stały się wzorem do naśladowania dla innych państw. Z uwagi na powyższe Norwegia nawiązała ścisłą współpracę ze Szwecją w celu stworzenia kompleksowego systemu mającego za zadanie ochronę ludności cywilnej przed typowymi zagrożeniami kryzysowymi i wojennymi dla kraju uwzględniającymi położenie geograficzne państwa. Niniejsze opracowanie jest artykułem przeglądowym systemu bezpieczeństwa cywilnego Królestwa Norwegii. Kraj ten, podobnie jak obecnie Polska, wymagał reformy ochrony ludności. Szczególną modernizację system przeszedł po wydarzeniach na wyspie Utøya z 22 lipca 2011 r., kiedy to w skutek zamachu terrorystycznego zginęło 69 osób. Wydarzenie to ukazało nieskuteczność dotychczas świadczonej formy systemu, będąc negatywnym czynnikiem przyspieszającym zmianę. Działalność w tym zakresie połączona z kooperacją ze Szwecją umożliwiła Norwegom stworzenie systemu według zasad: odpowiedzialności, zgodności i decentralizacji1. Artykuł stanowić może cenne źródło informacji dla ustawodawców w Polsce w obliczu planowanych zmian w ochronie ludności cywilnej.
EN The paper discusses the civil security system of the Kingdom of Norway, which, like Poland, needs a reform of its civil protection. The system was modernized after the events on the island of Utøya on 22 Jul 2011, where69 people were killed as a result of a terrorist attack. This dramatic event showed the ineffectiveness of the system and accelerated the implementation of the change. In addition, the author presents the determinants of Norway's crisis and war risks in the context of the current form of its civil security system.
2017
230 - 246
Akademia Sztuki Wojennej
other
open repository
final published version
at the time of publication
6
6