PL TOTALITARYZM TECHNOKRATYCZNY JAKO ODPOWIEDŹ NA KRYZYS DEMOKRACJI

2023

Studia Bezpieczeństwa Narodowego

Journal year: 2023 | Journal volume: 30 | Journal number: 4

scientific article

english

PL Artykuł odnosi się do kontekstu przemian i ewolucji społeczeństw postindustrialnych, w których technokracja wyłania się jako alternatywa dla tradycyjnej demokracji, zdolna lepiej radzić sobie z wyzwaniami współczesności. Celem artykułu jest zbadanie, w jaki sposób poziom metaanalizy przyczynia się do oceny skuteczności technokracji w porównaniu z demokracją, poprzez: analizę natury kryzysu demokracji, relacji między demokracją a technokracją, przewagi technokracji nad demokracją, zmian wymaganych przez technokrację oraz wpływu technokracji na jakość życia społecznego i władzę polityczną. Problemem badawczym jest ocena efektywności demokracji w stosunku do technokracji jako systemu politycznego. Niniejsze badanie przeprowadza holistyczną i komparatystyczna analizę technokracji, demokracji i ich wzajemnych relacji w kontekście współczesnych systemów politycznych. Technokracja, oparta na optymalizacji procesów i danych, oferuje długofalowe strategie i błyskawiczne reakcje na zmiany społeczne i ekonomiczne. Mimo tego, krytycy wskazują na jej brak moralnych i ideologicznych podstaw, co prowadzi do zagrożeń, takich jak biurokratyzacja i specjalizacja, ograniczając pluralizm i wolność jednostki. Analiza technokracji w kontekście koncepcji Neila Postmana ukazuje potencjalne ryzyko utraty wartości społecznych, autorytetów i wolności jednostki z powodu biurokratyzacji. Technokracja jako kult nauki i technologii, deifikuje naukę i reifikuje religię, prowadząc do totalitaryzmu i dehumanizacji, przekształcając jednostki w środki produkcji i konsumpcji. Niniejsze badanie podkreśla, iż technokracja nie jest jednoznacznie pozytywna czy negatywna, lecz jest złożonym zjawiskiem. Z jednej strony, może przynieść efektywność i rozwój społeczny, a z drugiej, prowadzić do utraty fundamentalnych wartości i wolności.Analiza tej problematyki uwzględnia różne perspektywy i konteksty, co pozwala na pełniejsze zrozumienie jej implikacji dla współczesnych społeczeństw. Przedstawione badanie stanowi głęboką analizę technokracji, ujawniając jej zalety, wady i ryzyka, jakie niesie ze sobą dla społeczeństwa. Oferuje kompleksową perspektywę na temat technokracji i jej relacji z demokracją, rzucając światło na kontrowersyjną debatę dotyczącą przyszłości rządzenia w epoce postindustrialnej.

EN The article addresses the context of the transition and evolution of post-industrial societies, in which technocracy is emerging as an alternative to traditional democracy, better able to cope with the challenges of the present day. The purpose of this article is to explore how the level of meta-analysis contributes to assessing the effectiveness of technocracy compared to democracy by analyzing the nature of the crisis of democracy, the relationship between democracy and technocracy, the advantages of technocracy over democracy, the changes required by technocracy, and the impact of technocracy on the quality of social life and political power. The research problem, therefore, is to evaluate the effectiveness of democracy versus technocracy as a political system. This study conducts a holistic and comparative analysis of technocracy, democracy and their interrelationship in the context of contemporary political systems. Technocracy, based on the optimisation of processes and data, offers long-term strategies and instant responses to social and economic change. Despite this, critics point to its lack of moral and ideological underpinnings, leading to risks such as bureaucratisation and specialisation, limiting pluralism and individual freedom. An analysis of technocracy in the context of Neil Postman's concept shows the potential risk of losing social values, authority and individual freedom due to bureaucratisation. Technocracy, as a cult of science and technology, deifies science and reifies religion, leading to totalitarianism and dehumanisation, transforming individuals into means of production and consumption. This study emphasises that technocracy is not clearly positive or negative, but a complex phenomenon. On the one hand, it can bring efficiency and social development and, on the other, lead to a loss of fundamental values and freedom. The analysis of this issue takes into account different perspectives and contexts, allowing for a fuller understanding of its implications for contemporary societies. The study presented here is an in-depth analysis of technocracy, revealing its advantages, disadvantages and the risks it poses to society. It offers a comprehensive perspective on technocracy and its relationship with democracy, shedding light on the controversial debate on the future of governance in the post-industrial era.

25 - 40

10.37055/sbn/174282

https://doi.org/10.37055/sbn/174282

CC BY-SA (attribution - share alike)

final published version

18.10.2023

at the time of publication

70