W zależności od ilości danych do przetworzenia generowanie pliku może się wydłużyć.

Jeśli generowanie trwa zbyt długo można ograniczyć dane np. zmniejszając zakres lat.

Artykuł

Pobierz plik Pobierz BibTeX

Tytuł

Wybrane aspekty integracji działań powietrznych i działań w cyberprzestrzeni

Autorzy

[ 1 ] Wydział Wojskowy, Akademia Sztuki Wojennej | [ P ] pracownik

Dyscyplina naukowa (Ustawa 2.0)

[6.3] Nauki o bezpieczeństwie

Wariant tytułu

EN Selected Aspects of Air–Cyberspace Integration in Military Operations

Rok publikacji

2025

Opublikowano w

Cybersecurity and Law

Rocznik: 2025 | Numer: Nr 2 (14)

Typ artykułu

artykuł naukowy

Język publikacji

polski

Słowa kluczowe
PL
EN
Streszczenie

PL Współczesne siły powietrzne są w coraz większym stopniu zależne od działań w cyberprzestrzeni, która stała się równoprawną domeną operacyjną oraz kluczowym integratorem pozostałych domen operacyjnych. Cyfryzacja systemów dowodzenia, rozpoznania, łączności i wsparcia sprawia, że efektywne prowadzenie działań powietrznych wymaga zarówno obronnych, jak i ofensywnych zdolności w cyberprzestrzeni. Defensywne działania chronią systemy C5ISRT przed zakłóceniem, manipulacją i degradacją, których skutki mogłyby doprowadzić do utraty przewagi informacyjnej i spowolnienia procesów decyzyjnych. Z kolei ofensywne zdolności – takie jak manipulacja danymi, degradacja systemów przeciwnika czy cyfrowy SEAD – umożliwiają przygotowanie środowiska operacyjnego oraz stworzenie warunków do bezpiecznego użycia lotnictwa, szczególnie w prospektywnym środowisku A2/AD. W artykule wskazano, że działania w cyberprzestrzeni mogą znacząco zmniejszyć ryzyko dla sił powietrznych, poprzez obezwładnienie systemów obrony powietrznej, zakłócenie łączności i dezinformację przeciwnika. Integracja działań w cyberprzestrzeni z działaniami komponentu powietrznego staje się niezbędna dla osiągania przewagi w powietrzu, zwłaszcza wobec zaawansowanych, sieciocentrycznych systemów przeciwnika. Przykłady takie jak operacje Orchard i Midnight Hammer pokazują, że działania w cyberprzestrzeni mogą pełnić rolę równorzędnego elementu zespołu uderzeniowego i stanowią fundament rozwijanej koncepcji cyber-enabled air superiority.

EN Modern air forces have become deeply dependent on cyberspace, now recognized as a critical integrator of all other domains. The digitalization means that effective air operations require support from both defensive and offensive cyber capabilities. Defensive cyberspace operations protect C5ISRT architectures and platform systems from disruption, manipulation, and degradation, which could undermine situational awareness and slow decision-making at best. Offensive cyberspace operations, such as digital SEAD, allow commanders to shape the battlespace, neutralize air defence networks, and create windows of opportunity for safe and effective employment of airpower, particularly in A2/AD environments. The article emphasizes that cyberspace operations can significantly reduce the risk to air assets by suppression of enemy air defences, interfering with communications, and deceiving the adversary. Integrating cyberspace effects with air operations is increasingly essential for achieving air superiority against advanced, networked adversary systems. Historical cases such as Operation Orchard and Operation Midnight Hammer illustrate how cyberspace actions can serve as a force enabler, integrator, and multiplier, reinforcing the emerging concept of cyber-enabled air superiority.

Data udostępnienia online

30.12.2025

Strony (od-do)

65 - 76

DOI

https://doi.org/10.35467/cal/215572

URL

https://czasopismocybersecurityandlaw.pl/Wybrane-aspekty-integracji-dzialan-powietrznych-i-dzialan-w-cyberprzestrzeni,215572,0,2.html

Uwagi

Bibliografia, netografia na stronach 75-76.

Autorskie prawa majątkowe dla instytucji

Akademia Sztuki Wojennej

Typ licencji

CC BY-SA (uznanie autorstwa - na tych samych warunkach)

Tryb otwartego dostępu

otwarte czasopismo

Wersja tekstu w otwartym dostępie

ostateczna wersja opublikowana

Data udostępnienia

31.12.2025

Czas udostępnienia publikacji w sposób otwarty

w momencie opublikowania

Pełny tekst artykułu

Pobierz plik

Poziom dostępu do pełnego tekstu

publiczny

Punktacja Ministerstwa / czasopismo

70