Podobieństwo oznaczeń jako czynnik ryzyka wprowadzenia w błąd w prawie znaków towarowych
[ 1 ] Wydział Prawa i Administracji, Akademia Sztuki Wojennej | [ P ] pracownik
EN Similarity of Signs as a Factor of Risk of Confusion in Trademark Law
2023
artykuł naukowy
polski
- Oznaczenia odróżniające (prawo)
- Znak towarowy
- Polska
PL Artykuł dotyczy przesłanki „podobieństwa oznaczeń”, która stanowi element ochrony znaków towarowych w granicach „ryzyka konfuzji” (możliwości pomyłek co do komercyjnego pochodzenia towarów lub usług). Zarówno takie „ryzyko konfuzji”, jak i „podobieństwo oznaczeń” stanowią tzw. autonomiczne pojęcia prawa UE. Ze względu na przedmiotową jednolitość całego prawa znaków towarowych i wymóg koherencji unijna interpretacja tych przesłanek wykracza poza formalne granice stosowania prawa unijnego. Rozciąga się zatem na przepisy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Normatywną rolę przesłanki „podobieństwa oznaczeń” określa zasada całościowej oceny „ryzyka konfuzji” i jej charakter. Ocena tego ryzyka musi być kompleksowa i uwzględniać współzależność czynników branych pod uwagę. Tego rodzaju wymóg całościowej oceny nie ma jednak charakteru bezwzględnego. W przypadku braku zbieżności oznaczeń, stwierdza się bowiem brak „ryzyka konfuzji” bez całościowej oceny tego ryzyka. Tak samo jest w przypadku braku zbieżności towarów lub usług. Taki kontekst normatywny powoduje, że należy wyodrębniać etap oceny „podobieństwa oznaczeń” w ramach ustalania ich zbieżności jako warunku koniecznego „ryzyka konfuzji”. Inny charakter ma natomiast ocena „podobieństwa oznaczeń” na etapie całościowej oceny tego ryzyka. Wówczas ta ocena odnosi się do istotnych aspektów (i ich wagi) wcześniej ustalonego podobieństwa. W artykule został dokonany przegląd najbardziej podstawowych kryteriów, według których ustala się „podobieństwo oznaczeń”. Są to kryteria podmiotowe (krąg odbiorców i ich poziom uwagi), a także rozmaite aspekty przedmiotowe. Ocenę należy rozpocząć od bezwzględnego zestawienia zbieżności i różnic pomiędzy oznaczeniami (etap analityczny, ilościowy). Następnie przeprowadza się badanie względne, tj. pod kątem wywoływanego „ogólnego wrażenia” u właściwego kręgu odbiorców, zgodnie z przyjętym ich poziomem uwagi (etap syntetyczny, jakościowy). Ocena „podobieństwa oznaczeń” to zasadniczo kwestia faktu, ale kwestią prawa jest zastosowanie trafnych kryteriów tej oceny i przeinaczanie faktów. Waloru wiążącego nie mają tzw. tezy pomocnicze („posiłkowe”), które bardzo często są formułowane i powtarzane w orzecznictwie. Są to jedynie wytyczne, których aprobata na gruncie konkretnych spraw musi być uzasadniona okolicznościami faktycznymi danej sprawy. Ocena „podobieństwa oznaczeń” nie stanowi przejawu ani uznania administracyjnego, ani władzy dyskrecjonalnej sędziego. W toku oceny „podobieństwa oznaczeń” do wiążących kryteriów prawnomaterialnych należy zasada, że klient postrzega znak towarowy jako całość, nie dokonuje jego analizy i polega w tym zakresie na zachowanym w pamięci niedoskonałym obrazie znaku. Błędne jest stanowisko, że porównywane oznaczenia albo ich elementy nieodróżniające lub mało odróżniające pozbawione są doniosłości dla stwierdzenia podobieństwa oznaczeń. Przy ocenie podobieństwa oznaczeń uwzględniać należy różną wagę poszczególnych elementów oznaczeń złożonych w całościowym odbiorze tych oznaczeń. Do kardynalnych naruszeń prawa materialnego w zakresie oceny „podobieństwa oznaczeń” należy stosowanie przesłanki „konfuzyjnego podobieństwa” oznaczeń lub ich „mylącego podobieństwa”. Pomylenie oznaczeń lub ryzyko konfuzji oznaczeń nie stanowi żadnego warunku koniecznego dla ustalenia ich podobieństwa.
EN The article concerns the condition of ‘similarity of signs’, which is an element of trademark protection within the limits of the ‘risk of confusion’ (the likelihood of confusion as to the commercial origin of goods or services). Both this ‘risk of confusion’ and ‘similarity of signs’ constitute so-called autonomous concepts of EU law. Due to the object-related uniformity of all trademark law and the requirement of coherence, the EU interpretation of these conditions goes beyond the formal limits of application of EU law. It therefore extends to the national provisions on combating unfair competition. The normative role of the ‘similarity of signs’ condition is determined by the principle of global assessment of the ‘risk of confusion’ and its nature. The assessment of this risk must be comprehensive and consider the interdependence of the factors taken into account. However, the requirement of a global assessment of this kind is not absolute. If the signs are not identical or similar, it is concluded that there is no ‘risk of confusion’ without a global assessment of this risk. The same applies if the goods or services are not identical or similar. Such a normative context makes it necessary to separate the stage of assessing the ‘similarity of signs’ as part of determining the necessary conditions for the ‘risk of confusion’. An assessment of the ‘similarity of signs’ at the stage of global assessment of the ‘risk of confusion’ is of a different nature, i.e., this assessment refers to the essential aspects (and their importance) of the previously established similarity. The article outlines the most basic criteria by which ‘similarity of signs’ is established. These are subject-related criteria (the relevant public and the degree of attention), as well as various object-related aspects. The assessment should begin with an absolute comparison of identical and similar elements as well as differences between the signs (analytical, quantitative stage). Then, a relative test is carried out, i.e., a test in terms of the ‘overall impression’ among the relevant public, in accordance with their assumed level of attention (synthetic, qualitative stage). The assessment of ‘similarity of signs’ is essentially a matter of fact, but it is a matter of law to apply accurate criteria for this assessment and distort the facts. The so-called auxiliary theses, which are very often formulated and repeated in case law, have no binding value. These are only guidelines, the approval of which in specific cases must be justified by the facts of a given case. The assessment of ‘similarity of signs’ does not constitute a manifestation of either the administrative discretion or the judge’s discretionary power. When assessing a ‘similarity of signs’, binding substantive law criteria include the principle that the customer perceives the trademark as a whole, does not analyse it, and relies in this respect on the imperfect image of the mark retained in their memory. The view that the compared signs or their non-distinctive or weak elements are devoid of significance for establishing if signs are similar is wrong. When assessing the similarity of signs, the different degrees of importance of individual elements of complex signs in the overall perception of these signs should be taken into account. A cardinal violation of substantive law in the assessment of ‘similarity of signs’ is the use of the criterion of ‘confusing similarity’ of signs. Confusing the signs or the risk of confusing them does not constitute a necessary condition for establishing the ‘similarity of signs’.
77 - 103
100