2018

Przegląd Historyczno-Wojskowy

Rocznik: 2018 | Numer: nr 1-2 (263-264)

artykuł naukowy

polski

PL Przechowywany w Centralnym Archiwum Wojskowym Wojskowego Biura Historycznego im. gen. broni Kazimierza Sosnkowskiego projekt ustanowienia 11 listopada „Świętem Wyzwolenia Polski” jest pierwszym dokumentem jasno określającym, w którym dniu Rzeczpospolita odzyskała niepodległość. Choć projekt upadł po burzliwych obradach na Prezydium Rady Ministrów, świadczy o tym, że już wtedy – niewiele ponad osiem miesięcy od 11 listopada 1918 r. – rozumiano doniosłość historycznych wydarzeń, które miały miejsce w tym dniu. Wobec mnogości innych propozycji, jakie zgłaszały rozmaite partie i stronnictwa polityczne, projekt ten jest o tyle ważny, że jego faktyczna realizacja – choć z początku nieoficjalnie – miała miejsce w całym okresie międzywojennym, a kontynuowana była poprzez artykuły rocznicowe na łamach nielegalnej konspiracyjnej „bibuły” w okresie II wojny światowej i podczas istnienia tzw. Polski Ludowej.Współcześnie – od 1989 r. – w dniu 11 listopada w Polsce uroczyście obchodzone jest Narodowe Święto Niepodległości. Z tego względu w stulecie historycznych wydarzeń 1918 r. konieczne jest nawiązanie do pierwszego projektu ustanowienia tego dnia świętem państwowym oraz przypomnienie historycznej roli generała Sosnkowskiego – autora projektu.

EN The proposal of establishing November 11 as the Polish Liberation Day, stored in the Central Military Archives of the Military Historical Bureau of Lieutenant-General Kazimierz Sosnkowski, is the first document clearly determining on which day the Republic of Poland regained independence. Although the project fell through after heated debates on the Presidium of the Council of Ministers, it indicates that already then – little more than eight months after 11thNovember 1918 – the significance of the historic events that had happened was recognized. In view of the abundance of other proposals presented by various political par-ties and options, the one discussed here is important inasmuch as its actual realization – although initially unofficial – took place in the whole interwar period and was continued through anniversary articles in illegal underground pamphlets in the period of World War II and the so-called Polish People’s Republic. Nowadays – since 1989 – National Independence Day is celebrated festively on November 11. On the centenary of the historic events of 1918, it is therefore necessary to refer to the first proposal of establishing that day as a public holiday and remind the historic role of General Sosnkowski – the author of the project.

RU Хранящийся в Центральном военном архиве Военного исторического бюро им. генерала брони Казимежа Соснковского, проект провозглашения 11 ноября „Праздником Освобождения Польши” является первым доку-ментом, ясно обозначающим, в какой день Речь Посполитая обрела неза-висимость. И хотя проект не прошел проверку бурным обсуждением на президиуме Совета министров, это свидетельствует о том, что уже тогда – немногим более восьми месяцев спустя после 11 ноября 1918 г. – значи-мость исторических событий, которые имели место быть в тот день, была очевидна. Относительно всего многообразия других предложений со стороны по-литических партий и коалиций, этот проект был настолько важен, что его фактическая реализация – хотя поначалу и неофициально – пришлась на весь межвоенный период, а затем была продолжена с помощью издаваемых статей на страницах нелегального, конспиративного самиздата в период Второй мировой войны и во время существования Польской Народной Ре-спублики. В наши дни – с 1989 года – 11 ноября в Польше празднуется Националь-ный день независимости. По этой причине нам кажется необходимым на-поминание к столетию исторических событий 1918 года о первом проекте провозглашения этого дня государственным праздником, а также о истори-ческой роли генерала Соснковского – автора проекта.

2018

391 - 402

https://wbh.wp.mil.pl/c/pages/atts/2018/12/PHW-1-2-2018.pdf

inne

witryna wydawcy

ostateczna wersja opublikowana

w momencie opublikowania

6

6